بازی‌های فکری از جمله بازی‌هایی هستند که به اطلاعات و تلاش‌های شناختی نسبتا زیادی نیاز دارند. تأثیر بازی فکری در کودک بسیار زیاد است و والدین نباید آن‌ها را نادیده بگیرند. در واقع بازی‌های فکری ممکن است پیچیده یا ساده باشند اما در هر صورت شما باید متناسب با سن کودکان‌تان بهترین گزینه را برای آن‌ها انتخاب کنید.
به طور کلی کودکان با استفاده از این بازی‌ها می‌توانند تمرکز بیشتری به دست بیاورند و ذهن‌شان فعال‌تر شود. شما می‌توانید بازی‌های فکری را در انواع مختلفی تهیه کنید و با کمک آن‌ها مهارت‌های تازه‌ای را به کودک خود بیاموزید. بازی‌های فکری معمولاً به صورت فردی، دو به دو و یا تیمی قابل اجرا هستند. بنابر این بهتر است با توجه به علاقه کودک‌تان، بهترین گزینه را انتخاب کنید.
مهم ترین تأثیرات بازی فکری بر روی عملکرد و رشد ذهنی کودکان
- جوان نگه داشتن مغز
به طور معمول بازی‌های فکری برای مدت طولانی مغز را جوان نگه می‌دارند. در واقع انجام دادن بازی‌های فکری برای تمام افراد در سنین مختلف مناسب است و هر کسی می‌تواند با کمک آن‌ها مغز خود را فعال‌تر نگه دارد. کودکانی که در سنین پایین بازی‌های فکری مختلفی را انجام می‌دهند، در آینده نسبت به کودکان دیگر کمتر دچار بیماری‌های حافظه مانند آلزایمر می‌شوند. از این رو بهتر است حتما با کودکان‌تان در هفته چندین بار بازی‌های فکری را انجام دهید و مغز آن‌ها را به چالش بکشید.
- کمک به رشد اجتماعی
بهتر است بدانید که اغلب مهارت‌های مفید اجتماعی را می‌توانید از طریق بازی‌های فکری به کودکان‌تان آموزش دهید. مهارت‌هایی که کودکان در زندگی لازم است بیاموزند گاهی اوقات ممکن است برای‌شان سخت باشد، اما با کمک این بازی‌ها می‌توانید بدون هیچ مشکلی به آن‌ها مهارت‌های لازم را یاد دهید بازی‌های فکری از ساده‌ترین مهارت‌های شناختی تا پیچیده‌ترین محاسبات را به کودکان می‌آموزند. امروزه تنوع بازی‌های فکری آن قدر زیاد است که هزاران راه مختلف وجود دارد که والدین از طریق آن‌ها می‌توانند مغز کودکان خود را تمرین دهند.
- جلوگیری از گوشه گیر شدن
اکثر بازی‌های فکری امکان گوشه‌گیر شدن کودکان را تا حدود زیادی کاهش می‌دهند. زیرا بیشتر بازی‌های فکری به صورت گروهی انجام می‌شوند. از این رو نیز داشتن یک گروه ثابت و هم‌بازی‌های مشخص، باعث می‌شود کودکان بتوانند ارتباط کارآمدتری با دیگران داشته باشند.
گوشه‌گیری برای سلامت روانی افراد بسیار مضر است و افرادی که دچار این مشکل می‌شوند به مرور زمان ممکن است دچار افسردگی یا اضطراب نیز بشوند. از این رو تأثیر بازی فکری در کودک را باید جدی بگیزید زیرا کودکانی که گوشه گیر هستند به سختی می‌توانند دوستان تازه‌ای برای خود پیدا کنند، اما بازی‌های فکری به آن‌ها کمک می‌کنند دچار این مشکل نشوند و بتوانند به راحتی با دیگران ارتباط برقرار کنند.
- کاهش استرس
شاید جالب باشد اما بهتر است بدانید که اغلب بازی‌های فکری استرس کودکان را تا حدود زیادی کاهش می‌دهند و به تعادل روانی نیز کمک می‌کنند بازی‌های فکری امکان فرار از دغدغه‌های فکری و مشکلات روزانه را برای افراد فراهم می‌کند و موجب می‌شود آن‌ها بتوانند برای مدت کوتاهی هم که شده به فعالیت‌های کاملاً مختلفی بپردازند و فکر خود را درگیر نکنند
- تقویت همبستگی خانوادگی
در حال حاضر بیش از صدها نوع بازی فکری در بازار وجود دارد که برای استفاده تمام اعضای خانواده طراحی شده‌اند. از این رو شما می‌توانید برای تقویت همبستگی خانوادگی، از این بازی‌ها بهره بگیرید. البته دقت داشته باشید بازی مورد نظرتان باید متناسب با سن کودکان انتخاب‌شده باشند تا آن‌ها نیز بتوانند در بازی شرکت کنند و با دیگر اعضای خانواده به رقابت بپردازند. بازی‌های فکری به طور معمول تعاملات رو در رو را تا حدود زیادی افزایش می‌دهد و برای سلامت روانی کودکان بسیار مفید است.
مشخصات یک بازی فکری خوب برای کودکان
- بازی مورد نظر باید برای کودکان لذت بخش و سرگرم کننده باشد.
- بازی باید به خوبی مشارکت فعالی کودکان را در بر گیرد.
- یک بازی فکری خوب، قطعا اهداف تعیین کننده‌ای دارد.
- بازی فکری باید بتواند نظر کودکان را به خود جلب کند.
- بهتر است بازی فکری مورد نظرتان عنصری از یک قصه یا افسانه باشد.
به طور معمول کودکان بعد از انجام بازی‌های فکری چه مهارت‌هایی را به دست می‌آورند؟
- توانایی پاسخ سریع به مطالب
- تقویت مهارت تکلم
- رشد و تقویت قدرت تجزیه و تحلیل اغلب اطلاعات
- رشد خلاقیت
- تقویت و درک سریع مطلب
- توانایی ادای صحیح کلمات و حروف
- رشد آگاهی در اکثر زمینه‌ها
- تقویت قدرت تخیل
- گسترش تفکر
- افزایش قدرت پیدا کردن راه حل صحیح
- گسترش حس کنجکاوی
بیشتر بخوانید: نقش بازی در یادگیری کودکان
مزیت های اصلی بازی‌های فکری برای رشد فکری کودکان
- تأثیر بازی فکری در کودک می‌تواند متفاوت باشد اما به طور کلی این بازی‌ها موجب ایجاد فضای جذاب‌تر و دلنشین‌تر، خلاق‌تر کردن کودکان، افزایش جنب و جوش کودکان و درگیر کردن ذهن آن‌ها به تفکر می‌شوند.
- این بازی‌ها می‌توانند احساس شادی را در کودکان به وجود آورند و به رشد و سلامت آن‌ها نیز تا حدود زیادی کمک کنند.
- بازی‌های فکری مناسب می‌توانند خلق‌وخوی بسیار مناسب و منطقی را در کودکان ایجاد کنند و به مرور زمان موجب رشد ذهنی آن‌ها شوند.
- اکثر بازی‌های فکری به شکل گیری پاسخ سریع و قضاوت کردن در کودکان کمک می‌کنند.
- این بازی‌ها به‌طور معمول برای رشد ذهن کودکان بسیار عالی هستند و قدرت تصویرسازی و تخیل کودکان را نیز تقویت می‌کنند.
- کودکان با انجام دادن بازی‌های فکری، فعالیت‌های فیزیکی و فکری بیشتری انجام می‌دهند و روحیه بهتری خواهند داشت.
- بازی فکری باعث یادگیری بهتر مسائل آموزشی برای کودکان می‌شود و کودکان از طریق این بازی‌ها می‌توانند سریع‌تر آموزش‌های لازم را یاد بگیرند.
- با توجه به تحقیقات انجام شده می‌توان گفت؛ کودکانی که بیشتر سراغ بازی‌های فکری می‌روند، هوش تجسمی، هوش فضایی، هوش منطقی و هوش ریاضی‌شان نسبت به کودکان دیگر خیلی بیشتر است.
- در حال حاضر تنوع بازی‌های فکری آن قدر زیاد است که می‌توانید تعداد انبوهی از آن‌ها را برای کودکان خود تهیه کنید و هر بار با آن‌ها یک بازی جدید انجام دهید.
- این بازی‌ها می‌توانند به کودکان کمک کنند که در آینده، مدیریت بهتری بر روی زندگی‌شان داشته باشند.
- بازی‌های فکری، از پرخاشگری کودکان تا حدود زیادی جلوگیری می‌کند و به آن‌ها یاد می‌دهد که در حین بازی صبر داشته باشند و بهذحقوق دیگران نیز احترام بگذارند.
- این بازی‌ها تا حدود زیادی موجب همبستگی بین خانواده می‌شوند و کانون خانواده را گرم‌تر می‌کنند، زیرا بیشتر آن‌ها به صورت گروهی باید انجام شوند. از این رو می‌توانید انواع مختلفی از این بازی‌ها را تهیه کنید و در کنار کودکان‌تان مشغول بازی شوید.
- بازی‌های فکری به عنوان ورزش مغز شناخته شده‌اند زیرا می‌توانند برای مدتی طولانی از مغز کار بکشند و مغز کودکان را درگیر حل مسئله کنند.
- در واقع شما می‌توانید با استفاده از بازی‌های فکری، چندین بازی مختلف را با کودکان‌تان انجام دهید. کودکان نیز از انجام دادن بازی‌های جدید، خسته نمی‌شوند و بازی همیشه برای‌شان جذابیت دارد.
دسترسی سریع: آموزشی و فکری
سخن پایانی
در نظر داشته باشید که تأثیر بازی فکری در کودک بسیار زیاد است زیرا بازی‌های فکری، در اصل چالش‌هایی هستند که کودکان را برای حرکت در مسیر پر پیچ و خم زندگی آماده می‌کنند. هنگامی که کودکان بتوانند به تنهایی این بازی‌ها را انجام دهند، یعنی می‌توانند به تنهایی برخی از مشکلات خود را رفع کنند و در برابر آن‌ها از خود واکنش نشان دهند. پس بهتر است حتما متناسب با سن و علایق کودکان‌تان، بازی‌های فکری مناسبی را تهیه کنید و به رشد ذهنی آن‌ها کمک کنید.
